GERARD CARIS

Beşgencilik/Pentagonism

19.09.2012-27.10.2012

GERARD CARIS: SANATÇI VE BİLİM ADAMI

Maastricht’li sanatçı Gerard Caris 40 yıldır tutkulu bir şekilde beşgen kavramıyla çalışıyor. Yapıtının disiplinlerarası ve metafizik karakteri onu, geometrik düzenlemeleri biçimsel bir estetik aracı olarak kullanan sanatçılardan hemen ayırıyor.

Dijital imgeler ve sınırsız yinelemeler çağında bu biçimler yalnız karmaşık bir bilimsel keşfi yansıtmaz, aynı zamanda günümüzün gösteri toplumunun ve görsel kirliliğinin karşısında bir direniş ve çözümleme gücüne de sahiptir. Dahası göz, ardı ardına matematiksel düzenlemelerin çizgilerini ve bu çizgiler arasındaki olası ara alanları yakalar. Bu sonsuz ve düzgün yıldızsı desenler dünyada her zaman varolagelen olma ve yok olma ikilemini içeren sonsuz uyumun metaforu olarak ikili bir alanı sergiler.

Gerard Caris’in yapıt bütünlüğünde iki perspektif izleniyor: Birincisi onun bir sanatçı olarak “öteki” evreni anlama isteğidir ki bu durumda bu İslam felsefesi ve bu felsefenin görsel yansımasıdır. İkincisi de onun kendi kültüründen kaynaklanan kozmik bir uyum arama ütopyası gibi Modernist parametreleri de bu sanatın içinde gösterme isteğidir. Bundan da öte Caris günümüzün yüksek teknoloji üretim yöntemleriyle geleneksel motifleri çoklu-örnekler modelinde sunmaktadır.

Caris’in işinin kavramsal içeriği ve estetiği genelde Konstrüktivizm ve Optik sanat ve kuşkusuz bilim, teknoloji ve sanat arasındaki kesişmelerde temellenir. Buna karşın biçimlerinin zengin çeşitliliği, teknikleri ve malzemeleri, benzer çoğaltan bir biçim dili oluşturma yaklaşımı, onun Post-modern üretim yöntemini işaret ediyor.

Bu sergi, Hollanda ve Türkiye’nin 400 yıllık diplomatik ilişkilerinin kutlaması dolayısıyla Caris’in yaşam boyu üretiminden bir kesiti İstanbul sanat ortamına sunuyor. Onun yapıtlarının girift geometrik ve matematik desenlerden oluşan İslam süsleme sanatı ile aynılığa varan benzerliği bu ilişkinin sanatsal ve kültürel bağlantısını oluşturuyor.

Kuad Galeri olarak Caris’in işinin Hollanda ve Türkiye arasındaki tarihsel, ve güncel sanatı da içeren kültürel alışverişe önemli bir katkıda bulunduğuna inanıyoruz. Bu vesileyle Hollanda Kraliyeti İstanbul Başkonsolosluğu’na, Mondriaan Vakfı’na, konaklama sponsorumuz Point Hotel ve baskı sponsorumuz Mas Matbaa’ya cömert ve nazik desteklerinden dolayı teşekkürlerimizi sunarız.

Beral Madra

Ağustos 2012

 

GERARD CARIS: ARTIST AND SCIENTIST

Gerard Caris, living and working in Maastricht obsessively works with the concept of the pentagon since almost 40 years. The interdisciplinary and metaphysical character of his work bestows him a special position in comparison to artists who use geometric designs as a formal aesthetic tool.

In the age of digital image and limitless repetitions these forms are not only reminiscent of a complex scientific discovery, but have also a power of resistance and resolution to the stereotype perceptions of the society of spectacle and to the visual pollution in our age. What is more, the eye catches simultaneously the space formed by geometrically and mathematically arranged lines and the evident in-between space shaped by these lines. These endless, accurately depicted starry patterns display a dual space as a metaphor for the eternal harmony of the world embodying the ever present dilemma of construction and de-construction.

This dual meaning is related to Gerard Caris’ corpus of work that embraces two perspectives within this interpretation: His will to understand the other cosmos, in this case the Islamic philosophy and its visual reflection and his own culture, in this case the modernist utopia which quests for a cosmic harmony. Furthermore, he is displaying a multi-modality model of combining a traditional pattern with today’s high-tech production methods.

While Caris’ work concept and aesthetics is mainly based on Modernist Constructivism and Op Art and evidently on the cross-line of science, technology and art, the rich variety of forms, techniques and materials and his post-structural approach of creating a simulative form language indicate his Post-modern way of production.

The exhibition aims to present a section of his lifelong work to Istanbul art scene on the occasion of 400 years of diplomatic relations between the Netherlands and Turkey. The remarkable similarity of this work to the Islamic decorative arts of intricate geometrical and mathematical motives marks the artistic and cultural link of this relation.

Kuad Gallery believes that Caris’ work is significantly contributing to the historical and present arts and culture exchange and communication between the Netherlands and Turkey. We would like to thank the Consulate-General of the Kingdom of the Netherlands, Mondriaan Fund, our accommodation sponsor Point Hotel and our printing sponsor Mas Matbaa for their generous and kind support.

Beral Madra

August 2012

 

Bütün görseller sanatçının izniyle yayımlanmıştır./All images: Courtesy of the artist.

 

BASIN BÜLTENİ

GERARD CARIS _ BEŞGENCİLİK

19 EYLÜL – 27 EKİM 2012

Kuad Galeri 1925 Maastricht doğumlu Hollandalı sanatçı Gerard Caris’in “Beşgencilik” başlıklı yapıtlarından bir kesit sunuyor.

Caris’in özyaşam öyküsünde II. Dünya Savaşı’nda Japonya’da askerlik, 1947-1957 arasında Uzak Doğu’da çalışma, 1957-1960’da New York Üniversitesi’nde sanat ve felsefe eğitimi, Arap çöllerinde petrol mühendisliği gibi süreçler var. Caris, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi’nde 1967’de felsefe doktorası, 1969’da sanat yüksek lisansı aldı. Sanatçı, özellikle beşgen (pentagon) geometrisi, oniki yüzlü şekiller (dodecahedron) ve bu geometrinin görsel ve mekânsal karşılıklarını içeren heykeller, kabartmalar, resimler, grafik işler ve çizimler gerçekleştiriyor.

Caris, yapıtlarının başlangıç sürecini açıklarken:

Beşgencilik, bütün dallarıyla çok çeşitli yoldan irdelenen ve açıklanan beşgen ve ona ilişkin geometri odağında yeni bir görsel dil olarak sunuluyor.

Antik çağlardan bu yana bildiğimiz, bir kısmı anlaşılabilir ama çoğu anlaşılmaz nedenle ihmal edilmiş olan beşgen konusunda yaptığım araştırmalar ve sanatsal pratik yalnız inanılmaz ölçüde bir esneklik içeren biçimin değil, aynı zamanda biçimci bilim kuramında olanaksız olmanın yanı sıra yasak olarak da açıklanan yeni bir yapısal kompozisyon olanağının anahtarını da gün ışığına çıkarttı.

Bilimin, sonsuz ve düzenli birleşenlerin ve bunların mekânsal karşılıklarının olanaksızlığını açıklaması nedeniyle, düzenli beşgen simetrilere çevrilebilen simetrilerin olanaksızlığının da sanat ve tasarım dünyası tarafından körlükle kabul edildiği anlaşılıyor, araştırmalarıma başladığım 1968 yılında, beşgenli – ya da onun mekânsal karşılığı olan oniki yüzlü – sonsuz yapıların varlığı henüz kanıtlanmamıştı.

Sezgisel olarak kendiliğinden bir kompozisyonla Beşgenin Yaradılışı başlığı altında işe başladım ve Kandinsky’nin noktadan çizgiye, çizgiden biçime kuramının tersine, ben bu tek biçimle (beşgen) ve onun mekânsal bileşeni olan oniki yüzlü şekillerle (dodecahedron) doğrudan çokyüzlüler (polyhedron) üretmeye başladım.

diyor.

1968’den bu yana Bonnefantenmuseum, Maastricht; Parsons School of Design, New York NY; Museum voor Hedendaagse Kunst, Utrecht; Stadtmuseum Ratingen; Wilhelm-Hack-Museum, Ludwigshafen; Kunsthalle, Bremen; Museum für Konkrete Kunst, Ingolstadt; Stedelijk Museum, Amsterdam gibi büyük müzelerde ve çok sayıda sanat galerisinde kişisel sergiler açmış ve yine ABD ve AB müze ve sanat merkezlerinde grup sergilerine katılmış olan Caris’in yapıtları kavram ve estetik açısından Konstrüktivizm ve Op Art gibi modernist akımlarda ve bilim ve teknolojinin sanat ile kesiştiği alanda temellenirken, sunduğu zengin çeşitlilik ve çözümsel yaklaşım bu altyapının post-modern uygulama örneklerini oluşturuyor.

Sergi, hem Hollanda’nın bu kıdemli sanatçısının 1960’lardan günümüze oluşturduğu sanat anlayışını İstanbul sanat ortamına tanıtmak hem de sanatçının da belirttiği gibi, bu yapıtların İslam sanatlarında sanatçıların geometri ve matematik kullanarak oluşturdukları süslemelere denk düşen karşılıkları açısından Hollanda ve Türkiye 400. Yıl kutlamalarındaki kültürel ve sanatsal ilişkilerin önemini vurgulamak amacını taşımaktadır.

Bkz: www.gerardcaris.com

Değerli katkıları dolayısıyla Hollanda Kraliyeti İstanbul Başkonsolosluğu, Mondriaan Fund ve Point Hotel’e teşekkür ederiz.